Het gilde Sint-Joris en Sint-Catharina - Gilde Sint Anthonius en Sint Barbara

Ga naar de inhoud
Dit gilde is slapend, maar er bestaat nog wel een zilvervest met daarop dertien koningsplaten. Verder worden nog achttien zilveren schilden en een standaard (vaandel) bewaard. Deze spullen zijn ter hand gesteld aan het gilde Sint-Anthonius en Sint-Barbara, dat het op zijn beurt in beheer van het gemeentebestuur heeft gegeven. Mocht het gilde weer actief worden dan heeft het in ieder geval wat voorwerpen om mee te beginnen. Op het gemeentehuis is nog een schilderij te bewonderen, waarop Janus van de Donk met het koningsvest is afgebeeld.
De oudste koningsplaat op dit zilvervest is van 1686, op naam van Gerart Stans Molenmaekers met familiewapen waarin winkelhaak, boom, gans en helmteken. Verder staat er de tekst op: “secretaris der vreiheit Sint Eudenroy”.
Uit het zilver valt af te leiden, dat het gilde Sint-Catharina is samengegaan met het Sint-Jorisgilde. Dit laatste gilde was volgens een zilverplaat uit 1688 gevestigd in Halder. In 1735 wordt er op een koningsplaat gewag  gemaakt van het gilde Sint-Joris en Sint-Catharina.
Er moet nog meer zilver zijn of zijn geweest want Jolles[i] beschreef in 1934 dat er een half platte vogel was, zoals op de foto is te zien bij Piet Pennings.

Het gilde Sint-Joris en Sint-Catharina heeft sinds 28 september 1903 geen koning meer geschoten, althans er zijn geen koningsplaten van na die datum. De gildeplaten zijn een kostbaar cultuurbezit en zijn dan ook geregistreerd, op foto gezet en worden zorgvuldig beheerd.
De regels waaraan een gilde zich te houden heeft, werden vastgelegd in een "Caert". In 1669 werd er voor dit gilde een nieuwe Caert uitgebracht door Frd. M. de la Tour d’Auvergne, Grave van Aubergine, Markies van Bergen op Zoom. Uit de aanhef ervan bleek dat in troebelen der tijden het hele bezit van het gilde verloren was gegaan. Deze Caert, zo bleek onlangs, wordt bewaard bij het BHIC.
Toen Jolles in 1934 de gilden inventariseerde was het gilde Sint-Joris en Sint-Catharina op sterven na dood. Er werd nog jaarlijks in juni of juli een bieravond georganiseerd, waarbij de twaalf resterende leden aanwezig waren, maar aan koningschieten werd niet gedacht. Het gilde heeft nog bestaan tot in de zestiger jaren van de vorige eeuw, getuige het jongste schild uit 1961, met daarop de namen van pastoor Burgers en A. v. d. Donk.
____________________________
[i] J.A.Jolles: "De Schuttersgilden en Schutterijen van Noord-Brabant. Overzicht van hetgeen nog bestaat." ’s-Hertogenbosch 1934.

(c) 2011-2024 Gilde Sint Anthonius en Sint Barbara / Mari van Oorschot
Terug naar de inhoud